Jakie witaminy skutecznie poprawią jakość nasienia, w jakich produktach je znajdziesz oraz dlaczego zmiana odżywiania i zwykłe suplementy to czasem za mało, by zajść w ciążę?
Na całym świecie z roku na rok rodzi się coraz mniej dzieci. Dziś już 10-15 proc. par nie może doczekać się potomstwa. Istnieją różne przyczyny trudności zajścia w ciążę – przy takim samym udziale czynnika męskiego jak i żeńskiego, a także przy połączeniu obu tych czynników. Jednak podczas gdy dostępnych jest wiele metod leczenia kobiet, w tym zapłodnienie in vitro, mocno ograniczone są możliwości poprawy jakości nasienia ─ czynnika decydującego o płodności mężczyzny. To wyzwanie zarówno dla lekarzy, jak i specjalistów żywienia – wiadomo bowiem, że bardzo duży wpływ na męską płodność ma odpowiednia dieta, w której dominować będą produkty bogate w składniki sprzyjające spermatogenezie.
Jakość nasienia pozostawia wiele do życzenia…
W Polsce z niepłodnością walczy już 1,5 mln par. Należy wziąć pod uwagę, że rzeczywista liczba osób borykających się z tym problemem jest dużo większa. W wielu przypadkach dałoby się uniknąć walki z chorobą, gdyby wcześniej para wykonywała badania profilaktyczne. Tymczasem raporty dowodzą, że tylko 13 proc. mężczyzn wykonałoby badanie nasienia w celu sprawdzenia swojego stanu zdrowia. Alarmujący jest również fakt, że tylko połowa z nich (49 proc.) wykonałoby je, gdyby nie udawało się z partnerką spłodzić dziecka.
– O płodność mężczyzn trzeba dbać całe życie, bo jeśli produkcja plemników będzie oscylować tylko na poziomie kilkuset, to w sposób naturalny do ciąży nie dojdzie – podkreśla ginekolog, dr Południewski.
>>> Dr Południewski: Program in vitro pokazał, kto ma problem z niepłodnością
Jak przygotować się do badania nasienia?
- zachowaj wstrzemięźliwość seksualną przez 3-5 dni (krótki okres może zaniżyć liczbę plemników, długi – wykazać nierzeczywistą żywotność i ruchliwość plemników)
- unikaj używek – alkoholu, papierosów
- zrezygnuj z nadmiernej aktywności fizycznej
- jeśli brałeś antybiotyki, to odczekaj minimum 10 dni zanim przystąpisz do badania
Badanie nasienia wykonywane jest zarówno w domu, jak i w placówce. Jeśli chcesz je wykonać w domu, to masz maks. 30 minut, aby dostarczyć je do placówki (przechowuj je w sterylnym pojemniku, w temp. pokojowej). Jeśli zdecydujesz się na badanie nasienia w placówce, to pobranie odbywa się w specjalnie przygotowanym pokoju. Wynik można odebrać tego samego dnia, min. po 3 godzinach.
Styl życia a jakość plemników
Mężczyźni stoją przed trudnym zadaniem. Nierzadko prowadzą niezdrowy styl życia – siedzący tryb pracy, stresujące obowiązki, intensywne tempo życia. Do tego niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej i brak regularnego snu. To wszystko negatywnie wpływa na płodność mężczyzny. Aby zwiększyć szanse na spłodzenie potomka, warto zastanowić się, jakie zmiany należy podjąć, by wspomóc płodność.
WHO za normę uznało 15 ml/ml ejakulatu za prawidłową wartość koncentracji plemników w nasieniu. Warto jednak podkreślić, że wartość ta zdecydowanie się obniżyła, gdyż w 1980 roku uznawano za normę koncentracji plemników w nasieniu 60 mln plemników w 1 ml ejakulatu.
Jeśli po badaniu nasienia okazało się, że jego parametry czyli objętość, pH, lepkość oraz obecność i stopień aglutynacji i agregacji są nieodpowiednie, koniecznie reaguj już teraz.
Niestety panowie często lekceważą taki stan prowadząc do tego, że może nigdy nie będą w stanie spłodzić potomstwa. A jak się okazuje, nierzadko wystarczy zmiana stylu życia związana również z odpowiednią suplementacją, a szanse na ciążę u partnerki rosną.
Witaminy na płodność dla mężczyzn: tych 6 witamin poprawi jakość nasienia!
Produkty szczególnie bogate w antyoksydanty, minerały i witaminy, wspomagające płodność, poprawiające kondycję fizyczną oraz zwiększające jakość nasienia.
1. Selen
zalety: stymuluje wydzielanie testosteronu, wraz z witaminą E poprawia jakość nasienia, a z cynkiem poprawia ruchliwość i wytrzymałość nasienia
gdzie znajdziesz selen (zawartość selenu w 100 g produktu): ryby morskie (10-35 µg), orzechy brazylijskie (127 µg), grzyby (14 µg), jaja (16 µg), wątroba (56 µg), soczewica (10 µg), chleb razowy (25 µg), fasola (20 µg)
dzienna dawka: 70 μg
2. Witamina C
zalety: zwiększa ilość, jakość i ruchliwość plemników, chroni ich DNA, a także zapobiega zlepianiu plemników
gdzie znajdziesz witaminę C (zawartość witaminy C w 100 g produktu): owoce cytrusowe (pomarańcza – 49 mg, grejpfrut – 40 mg, cytryna – 50 mg), truskawki (66 mg), natka pietruszki (178 mg), papryka (144 mg), ziemniaki (14 mg), pomidory (23 mg), kapusta (48 mg)
dzienna dawka: 60 mg
3. Koenzym Q10
zalety: zwiększa liczbę i ruchliwość plemników
gdzie znajdziesz koenzym Q10 (zawartość koenzymu Q10 w 100 g produktu): olej roślinny (1,9 mg), brokuły (0,8 mg), sardynki (0,6 mg), orzechy ziemne (0,4 mg), kiełki pszenicy (0,4 mg),makrela (0,4 mg), kurczak (0,3 mg)
dzienna dawka: 10 mg
4. Cynk
zalety: odpowiada za dojrzewanie nasienia, właściwą syntezę testosteronu, a wraz z kwasem foliowym za prawidłową metylację DNA i spermatogenezę
gdzie znajdziesz cynk (zawartość cynku w 100 g produktu): soczewica (3,3 mg), płatki owsiane (3,1 mg), ostrygi hodowlane (15-40 mg), jaja (żółtko – 3,5 mg), tahini (10,4 mg), orzechy ziemne (3,4 mg), pestki dyni (7,5 mg), zarodki pszenne (12,5 mg), kakao (6,5 mg), siemię lniane (4,3 mg), migdały (3,2 mg)
dzienna dawka: 15 mg
Suplementacja cynku może skutkować nawet 74 proc. wzrostem liczby plemników o prawidłowej morfologii.
5. L-karnityna
zalety: poprawia dojrzewanie i ruchliwość nasienia
gdzie znajdziesz L-karnityny (zawartość L-karnityny w 100 g produktu): mięso (stek wołowy – 232 mg, filet z kaczki – 72 mg, filet z indyka – 54 mg), produkty mleczne (jogurt – 40 mg, mleko – 34 mg, twaróg – 30 mg), boczniaki – 53 mg, pieczarki – 29 mg, ogórek – 5 mg.
dzienna dawka: 200 mg
6. Witamina E
zalety: poprawia jakość i ilość nasienia, chroni błonę komórkową plemników przed uszkodzeniem
gdzie znajdziesz witaminę E (zawartość witaminy E w 100 g produktu): oliwa z oliwek (12 mg), zarodki pszenicy (15 mg), migdały (24 mg), orzechy (6 mg)
dzienna dawka: 10 mg
1+1=3 Specjalna formuła żywieniowa dla par starających się o dziecko
W odniesieniu do wskazania „męskiej niepłodności” naukowcy odkryli, że w szczególności mężczyźni cierpiący na niepłodność mają specjalne potrzeby żywieniowe i/lub specyficzny niedobór mikroelementów. Aby wyeliminować skutki tego niedoboru, należy nie tylko zmienić nawyki żywieniowe oraz dostarczać organizmowi w pożywieniu powyższych substancji propłodnościowych, ale także stosować pod nadzorem lekarskim duże dawki mikroelementów w postaci specjalistycznych preparatów.
Nie każdy suplement diety spełni jednak oczekiwania niepłodnych. Stąd zalecane jest wybieranie takich produktów, których formuła przygotowana jest „nie dla wszystkich i na wszystko”, ale specjalnie dedykowana konkretnym potrzebom pacjentów.
Formułę taką w kontekście niepłodności ma np. PROfertil, który nie jest „suplementem diety”, lecz jest klasyfikowany jako „dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego” – co ważne, słowo „dieta” odnosi się tu do dostarczenia do organizmu niezbędnych składników odżywczych, a nie do diety powodującej utratę wagi.
Warto wiedzieć, że postać żywności dietetycznej musi być ustalona w oparciu o przejrzyste zasady medyczne i żywieniowe oraz potwierdzona powszechnie przyjętymi danymi i opracowaniami naukowymi. Ponadto żywność dietetyczna jest stosowana jako leczenie wspomagające chorób, dolegliwości zdrowotnych lub innych problemów natury medycznej. Niemniej jednak nie stosuje się jej prewencyjnie – dlatego podawane dawki są większe niż te odnoszące się do suplementów diety, ponieważ mają one na celu wyeliminowanie skutków niedoboru.
